Terapia pedagogiczna

29.04.2020

TERAPIA PEDAGOGICZNA

Terapią pedagogiczną nazywamy całokształt oddziaływań pedagogicznych, stosowanych wobec dzieci ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się. Oddziaływania te mają charakter zajęć korekcyjno-kompensacyjnych, ukierunkowanych na usprawnianie zaburzonych funkcji ale i na wspomaganiu funkcji dobrze rozwijających się (bazowanie na mocnych stronach), które mogą wspierać a nawet zastępować zaburzone funkcje –kompensacja. Terapia pedagogiczna jest nazywana zajęciami korekcyjno-kompensacyjnymi. Korekcja oznacza poprawę i usprawnianie, a kompensacja to wyrównywanie braków w umiejętnościach edukacyjnych dziecka. Terapia pedagogiczna to proces długotrwałych oddziaływań, szereg całościowych działań o charakterze pedagogicznym, nastawionych na pomoc dziecku, niwelowanie trudności, przyczyn i objawów niepowodzeń szkolnych, nastawionych na eliminowanie ujemnych konsekwencji, podwyższanie samooceny i motywacji do dalszego działania, do obowiązków szkolnych. Terapia ta dąży do wszechstronnego rozwoju zdolności poznawczych i percepcyjno-motorycznych. Zajęcia z terapii pedagogicznej w przedszkolu i szkole podstawowej prowadzone są w formie indywidualnej oraz grupowej ( do pięciu uczniów) zawsze uwzględniają potrzeby i możliwości psychomotoryczne każdego dziecka. Metody terapii mają na celu:

stworzenie dziecku możliwości wszechstronnego rozwoju, stymulowanie jego rozwoju,
niwelowanie trudności, przyczyn i objawów niepowodzeń szkolnych, wyrównywanie braków w wiedzy i praktycznych umiejętnościach manualnych,
eliminowanie niepowodzeń edukacyjnych, emocjonalno-społecznych i ich konsekwencji,
ułatwianie opanowania materiału przewidzianego na danym etapie edukacyjnym,
wygaszanie negatywnych objawów zachowania,
kształtowanie prawidłowych nawyków i technik przyswajania wiedzy,
wzmacnianie pozytywne dziecka - podwyższanie samooceny i motywacji do nauki i działania,
stymulowanie rozwoju dziecka: intelektualnego, psychicznego, emocjonalnego i społecznego,
wyrównywanie szans rówieśniczych.

Bardzo ważne jest, by zajęcia odbywały się systematycznie i były prowadzone przez osobę, która posiada stosowne kompetencje i uprawnienia. Zwykle jest to nauczyciel-terapeuta posiadający uprawnienia specjalistyczne, pedagog szkolny lub nauczyciel po studiach kwalifikacyjnych. Terapia pedagogiczna polega na sukcesywnym stopniowaniu trudności w nauce, czyli przechodzeniu od ćwiczeń łatwiejszych do trudniejszych. Korekcja zaburzeń polega na pracy nad funkcjami najgłębiej zaburzonymi oraz najsłabiej opanowanymi umiejętnościami. Nie mniej ważne jest, by łączyć ćwiczenia funkcji zaburzonych z ćwiczeniami funkcji niezaburzonych. Terapia pedagogiczna powinna być połączona z działaniami psychoterapeutycznymi.

Etap przygotowawczy - pracujemy z dzieckiem na materiale konkretnym - obrazki i abstrakcyjnym - litery i figury geometryczne. Kształtujemy dojrzałość dziecka do nauki czytania i pisania poprzez wykonywanie:

Ćwiczeń usprawniających ogólne sprawności ruchowe i sprawności manualne: - Ćwiczenia ogólnej sprawności ruchowej - Ćwiczenia sprawności ruchowej - Ćwiczenia rozmachowe - Ćwiczenia manualne - usprawnianie małych ruchów ręki - Ćwiczenia graficzne Ćwiczenie funkcji wzrokowej i orientacji przestrzennej , które wpływa na opanowanie umiejętności czytania i pisania (ćwiczenia manualne pod kontrolą wzroku, ćwiczenia koordynacji wzrokowo - ruchowej): - Spostrzegawczość - Analiza wzrokowa - Synteza wzrokowa - Kierunkowość - Pamięć wzrokowa Przykładowe ćwiczenie: dobieranie par jednakowych obrazków - wykorzystujemy 2 komplety obrazków. Nauczyciel: Rozkłada przed dzieckiem wszystkie obrazki Polecenie: Uporządkuj te obrazki dobierając je w jednakowe pary Dziecko - Układa np. samochód - samochód; kwiat - kwiat; wazon - wazon itd. Ćwiczenie funkcji słuchowej: - Ćwiczenia wrażliwości słuchowej - Koncentracja na bodźcach - Różnicowanie dźwięków (otoczenia, nazwy liter - głoski) - Pamięć słuchowa - Ćwiczenia rytmiczne - Ćwiczenia słuchu fonematycznego i fonetycznego (wyodrębnianie, różnicowanie, artykulacja) Przykładowe ćwiczenie: analiza sylabowa i głoskowa nazw obrazków - wykorzystujemy 1 komplet obrazków i kartoniki z napisem ilości sylab i głosek Nauczyciel: Układa przed dzieckiem kartoniki z napisem ilości sylab, głosek; rozkłada obrazki Polecenie: Nazwij obrazki, podziel nazwy na sylaby, głoski: ułóż obrazki pod napisami z ilością sylab, głosek Ćwiczenie percepcji słuchowej i wzrokowej np. Utrwalanie kolejności alfabetycznej - wykorzystujemy komplet wyrazów Nauczyciel: Układa przed dzieckiem wyrazy Polecenie: Ułóż wyrazy w kolejności alfabetycznej, biorąc pod uwagę pierwszą literę; Polecenie: Ułóż wyrazy w kolejności alfabetycznej, biorąc pod uwagę ostatnią literę Ćwiczenie logicznego myślenia - wykorzystujemy 3 komplety obrazków Nauczyciel: pokazuje dziecku układ obrazków 4 lub 5, ułożonych następująco: 3 jednakowe obrazki i różny lub 2 razy po 2 pasujące do siebie obrazki i 1 różny Polecenie: który obrazek nie pasuje do pozostałych ? Ćwiczenie pamięci wzrokowej – gra „Memory” lub inne tego typu, wykorzystujemy 2 komplety obrazków Nauczyciel: rozkłada obrazki przy pomocy dziecka, tak by nie było widać obrazka Polecenie: odkrywamy na przemian po 2 obrazki. Jeśli będzie jednakowa para zabieramy ją, jeśli nie zakrywamy obrazki. Wygrywa mający więcej par.

Terapia właściwa - ćwiczenie nauki czytania i pisania na materiale obrazkowo - literowym (łączenie liter w sylaby i słowa). Po zakończeniu tego etapu dziecko umie czytać, rozumie to co czyta, przepisuje, napisze z pamięci proste słowa.

Na rynku pojawia się wiele propozycji książkowych, które ułatwiają prowadzenie zajęć korekcyjno-kompensacyjnych/terapii pedagogicznej w domu oraz uczenie się reguł ortograficznych już od najmłodszych lat. Wiele ciekawych pomysłów proponuje też Internet, np. dyktanda on-line. Naukę ortografii można uatrakcyjnić, wykonując karty pracy razem z dzieckiem. Oto przykłady: Uzupełnij dyktando, wpisując „rz” lub „ż”. Mój p…yjaciel, p..ez absolutny p…ypadek, trafił do krainy sk…ydlatych olb…ymów, któ…y powie…yli mu p…epis na wytwa…anie pie…astych p…y…ądów umo…liwiających latanie nawet istotom cię…szym od powiet…a. Ich p…ywódca, mie…ący około t…ynastu stóp, dob…e znał ma…enia ludzkości. Był p…ekonany, ...e ko…ystanie z p…ekazanego p…yjacielowi sp…ętu będzie się rozp…est…eniać i w p…yszłości beztroskie bujanie w p…estwo…ach będzie powszechnym p…ywilejem. P…yjaciel mój szcze…e wie…ył w skuteczność u…ądzenia i zamie…ał propagować zaopat…enie w nie ka…dej rodziny, p…ewidując sp…eda… na ko…ystnych warunkach. Wracając p…ez dżunglę, powta…ał słowo po słowie p…epis na produkcję paliwa z liści macie…anki. Musiał coś jednak p…ekręcić, bo ani jedna z p…eprowadzonych prób nie p…yniosła po…ądanego rezultatu. W kręgach naukowców ut…ymywało się obu…enie i cię…ko padały oskar…enia o oszustwo. Gdy p…ewaga p…eciwników utwo…enia linii technologicznej do p…etwa…ania macie…anki stała się mia…dżąca, p…yjaciel odnalazł właściwe b…mienie p…episu. Zra…ony ju.. jednak do współpracy z p…emysłem sko…ystał z pierwszej nada…ającej się okazji wytwo…enia paliwa i po napełnieniu nim u…ądzenia odleciał Ciekawe inspiracje oraz karty do pracy w domu można znaleźć np: https://www.superkid.pl/ortografia, https://www.dyktanda.net/, https://parenting.pl/cwiczenia-ortograficzne wpisując w wyszukiwarkę google hasło: terapia pedagogiczna karty pracy; trzeba zaznaczayć „grafika”, rodzice mogą znależć gotowe materiały ćwiczeń do pobrania i wydrukowania. Przykładowe karty pracy:

Kluczowym aspektem w terapii pedagogicznej jest jej systematyczność. Zajęcia powinny odbywać się co drugi dzień ( a gry z rodzicami nawet codziennie) np. 2 x 20 minut niż długie 60 minut. Należy pamiętać, że dłuższe przerwy w zajęciach powodują regres. Najbardziej męczące ćwiczenia percepcji słuchowej: nie powinny trwać każdorazowo dłużej niż kilka minut. Można jednak do nich kilkakrotnie wracać podczas zajęć, w przerwach stosując inny rodzaj ćwiczeń. Agnieszka Biernat psycholog,pedagog Źródła: http://www.dysleksja.pl/terapia.htm https://www.edziecko.pl/zdrowie_dziecka/7,79364,25042884,terapia-pedagogiczna-cele-efekty-i-zasady.html https://www.mjakmama24.pl/edukacja/problemy-ucznia/terapia-pedagogiczna-aa-tfJm-rQo1-odbU.html

Terapia pedagogiczna

Newsletter jednostki